martes, 21 de julio de 2009

Quen se atreve a interpretar os soños de Ovidio?



Era de noite; o sono pechou os meus ollos fatigados,
e tales visións sementaron o terror no meu ánimo.
Na aba dun monte mirando cara ao Mediodía
había un sacro bosque cuberto de aciñeiras,
en cuxas pólas refuxiábanse innumerables aves;
ao pé estendíase un prado rebordante de verdor,
humedecido polo dioivo sonoro dun pequeno regato.

Quixen defenderme da calor baixo a sombra das árbores,
pero ata ao abrigo das súas pólas sentíame sufocado.
De súbito, pacendo as herbas coas flores silvestres,
destacouse ante a miña vista unha tenreira máis branca
que a neve cando acaba de caer e non tivo aínda
tempo de converterse en líquidos dioivos, e máis que
a escuma buliciosa do leite da ovella no momento de
ser muxida. Un touro acompañábaa, o seu feliz esposo;
recostase xunto a ela no brando chan, e mentres tendido
rumía lentamente as herbas que lle devolvía o estómago
e aliméntase de novo co xa pastado, o soño vén de súpeto
a quitarlle as forzas e deixa caer en terra a súa cabeza,
temida polos cornos.

Entón un corvo curta os aires con rápidas ás;
chega a pousarse, grallando, sobre a verde alfombra, e afunde tres veces
o seu insolente bico no peito da branca tenreira,
arrincándolle tiras como a mesma neve. A tenreira,
indecisa un intre, abandona por fin o prado e ao touro,
levando no albo peito o sinal dunha mancha negra,
e así que ve de lonxe o seu rabaño nos pracenteiros pastos, pois
máis lonxe pastaban as viciosas herbas, corre
apresurada a mesturarse entre o rabaño e busca
o sustento nun chan máis fértil.

Ea, dime, intérprete dos pesadelos nocturnos,
sexas quenqueira, se entrañan algo verdadeiro,
que significan estas visións? Así lle preguntei, e,
así me contestou o intérprete dos soños da noite,
reflexionando con detención sobre estas aparicións:

«A calor que pretendías evitar co toldo das móbiles follas,
sen conseguilo, era o lume do teu sangue; a vaca era a túa amada;
a branca cor convenlle como a ningunha,
e ti o touro que seguía as súas pegadas;
o corvo que afundiu o agudo bico no seu peito
é unha vella terceira que pretende corromper a súa disposición;
a vaca que abandonou ao touro significa a indiferenza
con que te abandona no teu leito solitario,
e a lividez e as negras manchas advertidas no seu
peito revelan a torpeza do adulterio que deshonra á túa amada.»

Así dixo o intérprete; palidéceo o meu rostro, falto de sangue,
e nos meus ollos reinou unha sombría noite.





Ovido, Amores (III, V)

'Nox erat, et somnus lassos submisit ocellos;
terruerunt animum talia visa meum:
Colle sub aprico creberrimus ilice lucus
stabat, et in ramis multa latebat avis.
area gramineo suberat viridissima prato,
umida de guttis lene sonantis aquae.
ipse sub arboreis vitabam frondibus aestum-
fronde sub arborea sed tamen aestus erat-
ecce! petens variis inmixtas floribus herbas
constitit ante oculos candida vacca meos,
candidior nivibus, tunc cum cecidere recentes,
in liquidas nondum quas mora vertit aquas;
candidior, quod adhuc spumis stridentibus albet
et modo siccatam, lacte, reliquit ovem.
taurus erat comes huic, feliciter ille maritus,
cumque sua teneram coniuge pressit humum.
Dum iacet et lente revocatas ruminat herbas
atque iterum pasto pascitur ante cibo,
visus erat, somno vires adimente ferendi,
cornigerum terra deposuisse caput.
huc levibus cornix pinnis delapsa per auras
venit et in viridi garrula sedit humo,
terque bovis niveae petulanti pectora rostro
fodit et albentis abstulit ore iubas.
illa locum taurumque diu cunctata relinquit--
sed niger in vaccae pectore livor erat;
utque procul vidit carpentes pabula tauros--
carpebant tauri pabula laeta procul--
illuc se rapuit gregibusque inmiscuit illis
et petiit herbae fertilioris humum.
Dic age, nocturnae, quicumque es, imaginis augur,
siquid habent veri, visa quid ista ferant.'
Sic ego; nocturnae sic dixit imaginis augur,
expendens animo singula dicta suo:
'Quem tu mobilibus foliis vitare volebas,
sed male vitabas, aestus amoris erat.
vacca puella tua est--aptus color ille puellae;
tu vir et in vacca conpare taurus eras.
pectora quod rostro cornix fodiebat acuto,
ingenium dominae lena movebat anus.
quod cunctata diu taurum sua vacca reliquit,
frigidus in viduo destituere toro.
livor et adverso maculae sub pectore nigrae
pectus adulterii labe carere negant.'
Dixerat interpres. gelido mihi sanguis ab ore
fugit, et ante oculos nox stetit alta meos.

3 comentarios:

mariajesusparadela dijo...

Eu non.

Isabel Barceló Chico dijo...

Terrible saberse engañado. ¿Quién le mandaba preguntar...? Un abrazo muy fuerte.

ANTONIO MARTÍN ORTIZ. dijo...

Amiga Dilaida,

Nos presentas esta vez uno de los fragmentos más bonitos y más interesantes de “Los Amores” de Ovidio. En general, es una obra por la que no siento demasiado interés, pero tengo que decirte que ésta elegía que nos presentas hoy me ha encantado. Aquí se mezcla todo: sueños, amor, desamor, etc. Creo que es de los textos que mejor nos presenta al auténtico Ovidio. Es que la sensibilidad de Ovidio se mueve siempre en estos temas.

Te felicito por haber escogido este hermoso poema de Ovidio. Se nota que tú manejas al mejor Ovidio.

Y muy bien por incluir también el texto latino.

Besos, bicos

Antonio