martes, 7 de julio de 2009

Deucalión e Pirra I




A historia de Deucalión e Pirra comeza despois do Diluvio na Metamorfose I (313-415) de Ovidio. Vou contala por capítulos: Primeiro capítulo (313-366).


1.- Descrición do lugar e presentación dos personaxes


A Fócida separa os campos aonios dos campos acteos, foi terra fértil mentres foi terra, pero daquela era parte do mar, unha ampla chaira de augas inesperadas. Alí un monte empinado sinala cara aos astros con dous cumes, un deles é o Parnaso, cuxo cume chega máis aló das nubes: cando a pequena barca de Deucalión embarrancou alí (xa que a auga cubrira todas as demais cousas) xunto á súa muller, adoran ás Ninfas Coricidas, ás deidades do monte e a fatídica Temis, que daquela rexía os oráculos.

Non houbo home mellor ca el, nin máis amante da xustiza e ningunha muller máis receosa dos deuses ca ela. Cando Xúpiter ve que toda a terra está enlamada e que só un home e unha muller de tantos miles se salvaran, ambos inocentes, adoradores da deidade, disipou as nubes, fixo, axudado de Aquilón, que a choiva parase e amosou as terras ao ceo e os aires á terra. O mar tranquilizouse, e o rei do océano depoñendo a arma de tres puntas chama a Tritón e ordénalle que sopre a súa cuncha que resoa, chamando ás ondas e aos ríos; toma aquel a cóncava buguina, retorta que vai medrando en espiral dende o centro, a buguina cando recibe o aire no medio do océano enche coa súa voz as ribeiras situadas en ambos hemisferios. Así cando a boca do deus, coa súa barba zumégante, tocou as ordes recibidas, oíuse por todas as terras e augas do mar, que se viron obrigadas.

O mar xa ten litoral, o leito encerra aos ríos, as correntes encánanse sobresaen os outeiros, xorden as terras, medran as chairas ao diminuír as augas e despois de pasar o tempo, as fragas amosan os seus cumes espidos e conservan o limo que quedou entre as follas.
O universo estaba restaurado; ao velo baleiro e ás terras abatidas que soportar os profundos silencios, Deucalión saltándolle as bágoas, díxolle a Pirra:

"Irmá, esposa, única muller supervivente, a quen me uniu unha estirpe común e unha orixe emparentada e despois o matrimonio, agora tamén nos unen os mesmos perigros, nós os dous somos todo o que hai na terra dende o occidente ao nacente; o mar está en poder de todas as demais cousas. Nin sequera agora temos a seguridade de que imos seguir con vida; aínda as nubes dan medo só pensar nelas. Se os fados te levasen e a min non, que consolo habería agora para ti, infortunada! de que maneira ti soa poderías soportar o temor? quen te confortaría no teu pranto? Porque eu, podes crerme, se o mar se apoderase tamén de ti, eu seguiríate, esposa, e o mar tamén me tería a min. Ai se puidese restituír os pobos cos meus propios brazos e crear vidas para a terra formada! A especie de mortais agora queda en nós os dous, así o quixeron os deuses! e quedamos como exemplo dos humanos.

Separat Aonios Oetaeis Phocis ab arvis,
terra ferax, dum terra fuit, sed tempore in illo
pars maris et latus subitarum campus aquarum;
Mons ibi verticibus petit arduus astra duobus,
nomine Parnasos, superantque cacumina nubes.
Hic ubi Deucalion, nam cetera texerat aequor,
cum consorte tori parva rate vectus adhaesit,
Corycidas nymphas et numina montis adorant 320
fatidicamque Themin, quae tunc oracla tenebat:
non illo melior quisquam nec amantior aequi
vir fuit aut illa metuentior ulla deorum.
Iuppiter ut liquidis stagnare paludibus orbem
et superesse virum de tot modo milibus unum
et superesse vidit de tot modo milibus unam,
innocuos ambo, cultores numinis ambo,
nubila disiecit nimbisque aquilone remotis
et caelo terras ostendit et aethera terris.
Nec maris ira manet, positoque tricuspide telo 330
mulcet aquas rector pelagi supraque profundum
exstantem atque umeros innato murice tectum
caeruleum Tritona vocat conchaeque sonanti
inspirare iubet fluctusque et flumina signo
iam revocare dato: cava bucina sumitur illi,
tortilis in latum quae turbine crescit ab imo,
bucina, quae medio concepit ubi aera ponto,
litora voce replet sub utroque iacentia Phoebo;
tum quoque, ut ora dei madida rorantia barba
contigit et cecinit iussos inflata receptus, 340
omnibus audita est telluris et aequoris undis.
Et quibus est undis audita, coercuit omnes.
Iam mare litus habet, plenos capit alveus amnes,
flumina subsidunt collesque exire videntur,
urgit humus, crescunt sola decrescentibus undis,
postque diem longam nudata cacumina silvae
ostendunt limumque tenent in fronde relictum.
Redditus orbis erat; quem postquam vidit inanem
et desolatas agere alta silentia terras,
Deucalion lacrimis ita Pyrrham adfatur obortis: 350
'o soror, o coniunx, o femina sola superstes,
quam commune mihi genus et patruelis origo,
deinde torus iunxit, nunc ipsa pericula iungunt,
terrarum, quascumque vident occasus et ortus,
nos duo turba sumus; possedit cetera pontus.
Haec quoque adhuc vitae non est fiducia nostrae
certa satis; terrent etiamnum nubila mentem.
Quis tibi, si sine me fatis erepta fuisses,
nunc animus, miseranda, foret? quo sola timorem
ferre modo posses? quo consolante doleres? 360
namque ego, crede mihi, si te quoque pontus haberet,
te sequerer, coniunx, et me quoque pontus haberet.
O utinam possim populos reparare paternis
artibus atque animas formatae infundere terrae!
Nunc genus in nobis restat mortale duobus.
sic visum superis: hominumque exempla manemus!

3 comentarios:

mariajesusparadela dijo...

É maravilloso comprobar como todalas relixión foron contando o diluvio como un castigo divino e tamén como, para perpetuar o descoñecemento tiveron que salvar á parella ¿ e non lles sería máis fácil recoñecer a evolución?

Juan Carlos dijo...

¡Ahi va! A María Jesús le va a caer un rayo encima por descreída...
Por cierto, Dilaida, ¿nos han dejado sin foroerase?
Salu2 desde El Foro (qué calor que hace)

mariajesusparadela dijo...

Dilaida:teño entendido que os cólicos danlle por falta de comida verde: dalle de cando en vez algunha verza...os meus comen todo o día e nunca lles pasou nada( polo de agora, toco madeira, coa man na cabeza).